Có thể nói rằng một trong những phong cách kiến trúc nghệ thuật thành công nhất châu Âu cùng bề dày lịch sử huy hoàng đó là kiến trúc Gothic. Với nhiều điểm đặc trưng về thiết kế mà kiến trúc Gothic luôn mang vẻ đẹp ấn tượng. Hãy cùng tìm hiểu về kiến trúc này ở bài viết dưới đây nhé!
Kiến trúc gothic là gì?
Kiến trúc Gothic hay còn được gọi là kiến trúc kiểu Pháp bắt nguồn từ Châu Âu từ khoảng thế kỷ thứ 12. Lúc đầu thì kiểu kiến trúc này thường mang vẻ bí ẩn và lạ lầm đôi khi còn được gắn với cái tên như kinh dị và đa phần thường thấy ở những thiết kế của các nhà thờ. Sau này khi nghiên cứu thì các nhà khảo cổ học và sử gia nghệ thuật đã chỉ ra rằng kiến trúc nhà khảo cổ và những sử gia nghệ thuật đều chỉ ra rằng kiến trúc Gothic được phát triển từ kiến trúc Roman trước đó.
Nguồn gốc và lịch sử ra đời kiến trúc Gothic
Kiến trúc Gothic như đã nói ở trên thì nó bắt nguồn từ Pháp (giữa thế kỷ XII – thế kỷ XVI). Giai đoạn đó, kiến trúc Gothic được gắn liền với những công trình nổi tiếng bởi nhà thờ Công giáo La Mã.
- Gothic sơ kỳ (thế kỷ XII): Việc xây dựng 2 nhà thờ là Công giáo lớn là Saint Denis và Saint Étienne chính là bước đánh dấu cho sự ra đời của kiến trúc Gothic và nó đã hình thành những quan điểm trong nghệ thuật kiến trúc lúc này.
- Gothic cổ điển ( từ 1190 đến 1230): lúc này kiến trúc Gothic có mặt ở những công trình lớn như Reims, Bourges, Amiens,… và từ đó những đặc trưng riêng của kiểu kiến trúc này dần hình thành. Ngoài ra còn có mở rộng thêm không gian chiều cao, đơn giản hóa trang trí hay thiết kế mái vòm ấn tượng hơn…
- Gothic ánh sáng (khoảng từ 1230 đến khoảng 1350): lúc này kiến trúc Gothic được biết đến rộng rãi tại Đức, Tây Ban Nha, Anh,…Đặc trưng của nó giai đoạn này là sử dụng các khung cửa sổ lớn trong thiết kế và cho phép ánh sáng lọt qua để kết hợp với lối trang trí bằng các mảnh ghép thủy tinh đầy màu sắc. Gothic trở nên hoàn toàn độc đáo, mới lạ đầy phá cách.
- Gothic rực cháy (từ thế kỷ XV-XVI): chi tiết trang trí mang hình ảnh ngọn lửa được chú trọng ở thời kì này. Các bức tường và các mái vòm được thiết kế lại để phù hơp hơn. Kiến trúc Gothic giai đoạn này được sử dụng rộng rãi tại Châu Âu.
Đặc điểm của kiến trúc gothic
Một số đặc điểm của kiến trúc Gothic mà bạn nên biết để tránh nhầm lần với những kiểu kiến trúc khác đó là:
- Mái chóp nhọn: đây chính là đặc trưng riêng của phong cách kiến trúc Gothic. Thay vì sử dụng những gác chuông của kiến trúc trước đó thì Gothic thay bằng mái chóp nhọn thể hiện sự mạnh mẽ, gai góc cùng đức tin tôn giáo mãnh liệt. Ngoài ra sử dụng mái chóp nhọn còn làm cho công trình thêm cao và rộng hơn.
- Mông bay: là kết cấu giúp chuyển trọng tải của mái vòm xuống mặt đất như thế sẽ giúp tăng tính kiên cố cũng như tăng độ thẩm mỹ cho cả công trình với phong cách Gothic, sau các bức tường chính nối với mái nhà qua các thanh đỡ là mông bay được thiết kế khéo léo, tỉ mỉ.
- Cột nước điêu khắc: đây cũng là nét riêng biệt của phong cách kiến trúc Gothic. Với những nét chạm khắc vô cùng tinh tế, chân thực những cột nước này còn được điêu khắc thành những hình thù độc đáo và được rất nhiều người ưa thích.
- Vòng tròn: dưới 2 bên hầm chứa của cả công trình sẽ được đặt những vòng tròn tẩm chì để giảm áp lực từ mái vòm xuống đất và đảm bảo cho công trình vững chãi hơn.
- Vòm nhọn: mái vòm nhọn được thiết kế với vai trò hướng trọng lượng của mái vòm xuống dọc theo sườn, giảm trọng tải lên cột hay bức tường. Mái vòm nhọn được trang trí ngày càng đẹp mắt.
- Trạc: là những thanh đá mỏng và khảm vào cửa sổ để làm giá đỡ hoặc làm vật trang trí đầy tinh tế và độc đáo.
- Vòm có gân, vòm quạt: loại vòn này cũng là điểm đặc trưng của kiến trúc Gothic. Vòm có gân nhằm truyền tải trọng lượng của mái tốt hơn. Chi tiết các đường gân sẽ giảm cảm giác trống trải cho căn phòng vừa gợi lên chiều sâu kiến trúc.
- Cột tượng: nó chứa đựng nhiều ý nghĩa nhất vì một cột tượng là một bức hình được điêu khắc cẩn thận, tỉ mỉ mô tả một vị vua, nhà tiên tri, hay tộc trưởng mà kiến trúc đó tôn thờ.
So sánh kiến trúc Roman và Gothic
- Kiến trúc Gothic được bắt nguồn từ giữa thế kỷ 12 còn kiến trúc Roma thì được bắt nguồn từ thế kỷ 9 – thế kỷ thứ 12.
- Kiến trúc Gothic xây dựng chủ yếu là những nhà thờ giống như thiên đường còn kiến trúc Roman thì mang phong cách La Mã và Byzantine hơn.
- Các tòa nhà của kiến trúc Gothic thường có mái vòm nhọn còn kiến trúc Roman thường có mái vòm tròn.
- Khung xương của các công trình kiến trúc Gothic thường mảnh mai nhưng theo kiến trúc Romanesque thì có phần đóng khung nặng nề.
- Với kiến trúc Gothic thì sử dụng nhiều cửa sổ lớn và kính màu, nội thất thoáng, sáng và thoáng còn với kiến trúc Roman thì cửa sổ nhỏ và ít kính màu hơn.
Đó là một số điểm khác nhau của 2 phong cách kiến trúc Roman và Gothic, mọi người thì thường nhầm lẫn giữa hai phong cách kiến trúc này.
Những công trình Gothic tiêu biểu
Dưới đây là một số công trình kiến trúc Gothic tiêu biểu mà mọi người có thể tham khảo:
Nhà thờ Cologne – Đức: đây được xem là một trong những nhà thớ lớn nhất tại Bắc Âu, trong Thế chiến thứ 2 nó đã bị hư hại nặng nhưng được tu sửa lại và vẫn còn tồn tại đến ngày nay.
Nhà thờ Milan – Ý: là nhà thờ với kiến trúc Gothic tháp nhọn và là nhà thờ lớn thứ 3 trên thế giới. Nhà thờ này có quá trình hình thành phức tạp và trải qua một thời gian dài để hoàn thiện. Phần mặt tiền của nó được trang trí vô cùng độc đáo và ấn tượng.
Tu viện Westminster – Luân Đôn, Vương quốc Anh: đây là nơi diễn ra những sự kiện quan trọng của Hoàng Gia Anh và cũng là lăng tẩm của vua và nữ hoàng Anh.
Xem thêm:
- Phong cách kiến trúc nhật bản là gì? Một số mẫu thiết kế nội thất Nhật Bản đẹp, hiện đại
- Tìm hiểu phong cách Tropical và các mẫu thiết kế nội thất phong cách Tropical hiện đại
- Tìm hiểu phong cách Rococo và các mẫu thiết kế nội thất phong cách Rococo hiện đại
Thật không ngoa khi nói rằng kiến trúc Gothic đã có được trang sử huy hoàng của chính mình. Trên đây là những thông tin về kiến trúc Gothic, hy vọng bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức và biết thêm nhiều công trình nổi tiếng của kiến trúc độc đáo, ấn tượng này.